Nsgan Sowfung

Nsgan Sow-fung(kari Truku : nsgan Sow-fung), hnyigan dxgal nsgan nii o mgmimax bi, ryaxan hidaw o niqan tudu dgiyaq Cungyang, nklaan hidaw o niqan tudu dgiyaq pnlaq gsilung paru. Kska o breenux kulaw ayug, ska nsgan o niqan yayung Mglu, Cyakang, Rau dnii snpuan pnstrngan sbiq yayung Hualien. Karat na o mgquri karat bgihur jiyax mtalux hari.

Hnyigan dxgal mkksiyaw pnlaq gsilung o mgrabang knsyangan, ngalan cicih teumal Dxgal Suyang Qqtaan Klwaan Pnlaq Nklaan Hidaw. Hngkawas snii ka bgurah  pnhiyug qpuruh qqtaan ~ Ptasan nanak paru ptasan Tunghua pnhiyug klwaan, Rwaan nkana gsilung paru Yengsyung, Silung Riyi, Tbgan qsurux Ricwan ni Yunsanswi o ga mniq nsgan hini kana. Kska klwaan nsgan hini o niqan 2 paru ptasan, kiya o paru ptasan Tunghua pnhiyug klwaan ni paru ptasan qqtaan Taiwan. Djiyun bi kari elealang o kari Amey ni kari Ngayngay Taiwan.

Endaan

Seuxal ka nsgan Sowfung o dxgal nrrwaan klgan seejiq Amey. Tgplalay bi sgpurug pnatas dnhqan Klmukan dxgal hini o yaa bi jiyax hngkawas Yungri Ming. Bukuy jiyax Cing do smmalu tghunat, kska, tgdaya 3 elug ni wada na kmluun ka isil elug uuda hini da. Knxalan Nihung siida pusu mdudul qpahan pkdudug bi seejiq Nihung thjil nklaan hidaw hini, pnhiyug alang Fungtying, Lingtying 2 alang thjilan seejiq. Smmalu “Qpahan dxgal Soyi”; hngkawas 1920 smalu “Socyi”, duri ni hngkawas 1937 prihan smalu “Socwang”, nklwaan nsgan Hualien nyusan Hualienkang. Babaw tnegjiyal do ngali ka “So”ni “Fungtyin” o prihi hangan “Sofung”, phiyug nsgan Sofung nyusan Hualien bitaq sayang.

Mnniq knlwaan knxalan Nihung ka nsgan nii o “qahan dxgal Soyi” sun, lipax, lnlgan uuda kkari, kndrmutan mnlngug bi kana duri ni ga mniq ngungu dgiyaq Riyi, kido “Riyi wi(ngungu qsurux Riyi)” ksun da. Yasa rrbuq ddxgal, knlala ka kwkuwi labis, iiyux qsblaiq bbrihun kika “Sofung” sun tmhangan, ppseutux kklaan empkrana kkbiyax alang uri.

Minko 9 hngkawas, babaw mniq “qahan dxgal Soyi”, spui ka alang Hetyin, So, Iyemey smlii “Sociu”, yayung Mglu ni Cyakang hari ka ayus na. Duri ngali ka Cenan, Tungweinran, Mukwa dnii 3 alang bkgi kmlawa. Mingko 26 hngkawas mali mkug duri ka Swirian prihi “Socwan”, babaw Mingko 34 hngkawas ngalun ka Taiwan bqaani sjiqun ka biyax kklawa, 1 jiyax 1 idas 35 hngkawas balay bi thnganun nsgan Sofung, kmlawa 17 alang. Mingko 67 hngkawas psbrahan priyux mkug ka qqpahan ngali ka alang Uceng spui alang Pingho, alang Mingcu spui alang Cenan, spuun kana o kmlawa 15 alang ka sayang.

Mquri tghunat tgdaya gnksaan na ka dxgal nsgan nii maa 1 breenux hnyigan mtrbuq dgril ayug, msupu tudu dgiyaq Taitung ka nklaan hidaw, pseedal tudu dgiyaq Cungyang ka ryaxan hidaw, ptmayan yayung Mglu ka tgdaya, mumal yayung Cyakang ka tghunat, mkhagat mksa ska na hi ka yayung Rau ni yayung Suhu. Kana ka eyeyayung o mseupu qluli msstrung maa yayung Hualien wada mtmay gsilung paru Taiping. Nsgan nii o msdalih Taipingyang ka nklaan hidaw, mslutut tudu dgiyaq Cungyang ka ryaxan hidaw, mskiyig nsgan Bsuring, dhuq nsgan Cian ka tgdaya, mslutut nsgan Fungping ni Fungring ka tghunat. Kana knlabang dxgal nsgan o 218.4448 kungri, llabang bi dxgal na, paru dxgal bilaq seejiq, kiya ni musa miyah ana inu eleelug o malu bi daan, mrrana bi ka elealang, msblaiq bi qqpahan klwaan ni kana sdseejiq. Qqpahun kklwaan alang na nanak o msgdhug bi.

Seuxal ka Sowfung o wana pslian klgan seejiq Amey nanak, ungat patas endaan pnyahan tnhyaqan tduwa qqtaan. Min Yunri 36 hngkawas kika hana niqan liyus dapil seejiq Klmukan. Cing Tungce 13 hngkawas, rmngaw ka Senpawcen , kgbrahi ka nklaan hidaw Taiwan msa, babaw na hiya mniq Kwangsi 1 hngkawas smmalu elug muda kska, tghunat, tgdaya. Malu bi daan nsgan hini ka elug ni paah siida mquri eseisil ka elug do wada muda da. Knlwaan knxalan Nihung ngalan na dxgal yahan thjil alang. Mingko 22 hngkawas ngalan dxgal skrian quli, duri ni 26 hngkawas do prihan Sowcwang skrian quli. Klwaan na o 12 alang, bitaq babaw 34 hgnkawas ini baka ka Nihung knbrihan ka Taiwan do prihan hangan maa nsgan Sowfung brah bukuy malan Micang, Yienryaw, Sufu dnii 3 alang. Mingko 39 hngkawas powda kmlawa nanak alang ka klwaan, sbgay na sjiqun ka biyax kklawa ni paah siida qpahun nsgan do seejiq nanak nsgan ka kmlawa da, mangal paya gmaaw thowlang nsgan, mririh lnglungan seejiq, dmudug muda smmalu qmpah qpahan nsgan ni pkrana qpahun nsgan bitaq sayang.

Qpahan klwaan

Supu kana 15 alang ka ska nsgan Sowfung, saw pnsnakan truma nii : alang Cesyi, Sowfung, Fungsang, Sikow, Suhu, Fungping, Mican, Fungri, Kwanrung, Cenan, Pingho, Kungho, Yimey, Swirien ni Yingryaw. Ga mniq alang Sowfung ka qpahan nsgan. Kska na hi ka alang Yinryaw o tgdaya bi alang nsgan Sowfung(iyax tgdaya ryaxan hidaw o msdalih nsgan Cian). Alang Swirien o tghunat bi alang nsgan Sowfung(ryaxan hidaw o mslut nsgan Fungring, tghunat o mslut nsgan Fungping).

Qmpah pnyahan

Rrmigaw

Nsgan Sowfung o niqan lala bi ddnuuy qqtaan rrwaan, niqan bi hangan na ka Rwaan Nkana Gsilung Paru Hualien kika gaga nsgan Sowfung. Hngkawas snii do aji bilaq pphiyug kingal nanak spsapah tqian ka mttqiri Rwaan nkana gsilung paru hiya, hmhgut bi dowriq seejiq mtneuda.

• Rwaan Nkana Gsilung Paru Hualien 

• Qsiya Dgiyaq Rulung             

• Suyang Bi Paru Dxgal             

• Iiyax Sangtu                    

• Silung Riyi                     

• Tbgan Qsurux Ricwan             

• Slaq Swirien Pnlaq Dgiyaq Kacing   

• Bnaqig Trilan Asu Yengryaw        

• Yayung Paypaw                  

• Nyawciu                        

• Sdlihan Qsiya Yayung Rau          

[[Snakun:Truku]]