Nsgan Maribasi

Pnyahan Wikipidiya

Nsgan Maribasi[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

Nsgan Ma-ri-ba-si (kari Truku : Ma-ri-ba-si「1」) o 1 tnegtruan nsgan seejiq tnpusu mqdgiyaq nyusan Hua-lien Tay-wang(2 isil o nsgan Bsuring ni Cuw-si) ga mniq ryaxan hidaw nyusan Hua-lien, tgdaya o mlutut nsgan Bsu-ring, nklaan hidaw o msdalih nsgan Huring, Kwan-hu, Jwiswi. Iyax nklaan hidaw tgdaya o mlutut nsgan Soufung, ryaxan hidaw o msdalih nsgan Jin-ay nyusan Nan-tow, nsgan Singyi, tghunat o mlutut nsgan Cuw-si. Knlabang dxgal o 618 km ddaha psrurul, mniqan na kana dxgal nyusan o 13%, mniq ska tg3 qpahan kana klwaan knlbangan dxgal o mniq bi baraw tg10 kana klwaan. Dxgal nsgan Ma-ri-ba-si o ga mniq babaw dgiyaq Cung-yang ni knbragan na o llbu bbaraw paru bi snthyaqan na, spuun kana ka knbragan paah gsilung o yaa bi 6 kbkuy kungce. Niqan yayung Cya-kang, Wan-ri, Mataan muda dxgal nsgan hini. Karat na o sgpurug knbragan paah gsilung knpriyux ni ini pndka. Knlgan seejiq Truku tnpusu Taiwan ka pusu bi seejiq ga mniq dxgal nsgan nii. Niqan cicih ka seejiq Bu-nun qpuring alang Tan ni Ta-yal. Pusu bi pyahan qnpahan o qmpah dxgal. Yasa nsgan Ma-ri-ba-si o tggaaw ddgiyaq kana. Kiya ni kana hbaraw bi dseejiq o mtgutu mniq dalih dxgal breenux nsgan Huring. Ska nsgan pusu dnuuy qqtaun o lala bi ni kiya o bitaq sayang ka bbiyax dnuuy na o ini qhdu bi muda. Djiyun bi krkari elealang o kari Truku ni Bu-nun.

Endaan(歷史)[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

Nsgan Ma-ri-ba-si o dxgal seejiq tnpusu knlwaan qpahan knsat nsgan Hungring nyusan Ka-ring-ku ka knlwaan Ni-hung siida han. Kngkingal elealang knsat Ni-hung o asi na pniqi sapah knsat aji uri o nniqan knsat qqpah kana quri qpahun alang, ttgsa, qqlahang hiyi saw dnii. 1945 hngkawas Ku-min-tu ka miyah kmlawa Tay-wang siida playan na smmalu klwaan nsgan, qpahan nsgan o mniq brah baang “pyaan Wan-ri”, kiya o ga niqan “sapah knsat alang Cang-cyaw ngsan Hu-ring” sayang. Ini salu pyaan  brah na siida, hangan dxgal nii o “ma-ri-ba-si ” sun (マリバシ sun Ni-hung), hdlun “Wan-ri-cyaw” msa ni kika tnhangun na hangan “Wan-ri syang”da. Babaw na hiya yasa mdka hangan Wan-ri syang nyusan Tay-pey ni 1958 hngkawas 6 idas do prihan na hangan “Wan-jung syang”, thjil musa mniq “alang Wan-jung”(brah knlwaan Ni-hung “alang Mu-ri-sa-ka” モリサカ) sun bitaq sayang. Babaw na hido asi angal “Ma-ri-ba-si” ririh “pyaan Wan-jung” msa elug kari na. Ida rrmibaq mowsa qmita qpahan nsgan aji o qmita lpungan alang msa elug kari na uri.

Hncian nniqan Ping-ring (smmalu)[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

Hncian nniqan Ping-ring o 1929 hngkawas 6 idas siida mnda qntaan hnlayan Ru-yi-cung-syun ni snpngan na kmari ni 1930 hngkawas do pnegklaan, kiya o pusu bi pyahan qurug mkray tasil gnkla na Taiwan sayang. Paur bi hncian nniqan snlaan qurug mkray tasil uri. Saw nii knlgan hncian nniqan o ungat hari taan Taiwan, Tung-ya ni Tung-na-ya nniqan nii. Saw qntaan dha o ida bi pusu smnlaan qurug mkray tasil kklwaan mtqiri Nan-hay msa.

Dxgal[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

Nsgan nii o nii mniq ska hari nyusan Hua-lien, slagu tudu ayug Hua-tung baang iyax tgdaya ryaxan hidaw, spuun kana ka knlabang dxgal na o 621.147 km 2 psrurul, msshrus ka dxgal, tgdaya tghunat msdglil knbragan dxgal o 45 km. Ryaxan hidaw o msdahar Dgiyaq paru, tgdaya o mtgeayus nsgan Souhung, tghunat o mllutut nsgan Cuw-si, mskiyig nsgan Hung-ring, Kwan-hu, Jwi-swi ni llabang bi nniqan na. Paah tgdaya bitaq tghunat ka klwaan na o niqan 6 alang. Psbkgun do alang Cya-kang (90.79 km 2 psrurul), Mi-hra-si (64.02km 2 psrurul), Ma-ri-ba-si (81.46km 2 psrurul), Tnga-han (91.35km 2 psrurul), Ma-hu-wang (168.31km 2 psrurul), Hu-nang (107.19 km 2 psrurul). 

Pusu bi ka yayung ska nsgan o Cya-kang, Ma-ri-ba-si ni B-taan 3 yayung. Bbaraw ka dgiyaq mtowbus ka qsiya, naqih hari ka sndtan dxgal ni qsiya ka hngkawas snnii o kika pusu bi 1 na hiya pssliq bi ida nkiya.

Ptyusan nniqan qqpahan euda[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

Nsgan Ma-ri-ba-si o paah tgdaya mquri tghunat o Cya-kang, Mi-hra-si, Ma-ri-ba-si, Tnga-han, Ma-hu-wan, Hu-nang 6 alang. Elealang kska nsgan sayang pusu bi o ida saw knlwaan Ni-hung siida mnda snluan nsgan uuda tnhjilan. Dxgal ska dgiyaq nsgan Ma-ri-ba-si o ungat bi seejiq mniq, Kana bi o ida ga msdalih mniq ssiyaw rribaq ddgiyaq ryaxan hidaw nsgan Hung--ring, Jwi-swi hiya kana. Dglil bi ka dxgal breenux. Ttmayan mllatat eleelug elealang uri o ida asi ka muda elealang nsgan Hung-ring, Jwi-swi kana.  

·      Alang Cya-kang: Msdalih alang Ring-jung nsgan Hungr-ing.

·      Alang Mi-hra-si: Msdalih alang Nan-ping nsgan Hung-ring.

·      Alang Tnga-han: Msdalih alang Cang-cyaw nsgan Hung-ring. Sgun alang baraw(tngahan), alang truma(alan Min-gri), alang ska(Btaan). 明

·      Alang Ma-hu-wan: Msdalih alang Hu-ming nsgan Jwi-swi(dxgal Hu-yeng), sgun Ma-ying(Ma-howan), Tung-kwan 2 alang seejiq quri Bu-nun.

·      Alang Hu-nan: Msdalih alang Ruy-sy-syang nsgan Jwi-swi.

·      Alang Ma-ri-ba-si: Msdalih alang Seng-rung, Cang-cyaw nsgan Hung-ring ni alang Tnga-han nsgan Ma-ri-ba-si, ga nniqan pusu qpahan nsgan Ma-ri-ba-si.

Qqtaan patas ni pnegkla[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

1.    2017-06-03. Pnrngagan seejiq Truku [1] patas pqtaan alang mnda ppatas nkana patas “nsgan Maribasi” nhdu snrwaan qmpringan seejiq Tnpusu.  

2.    Knlbangan dxgal na o tgtruma nsgan Bsuring nyusan Hualien, nsgan Sing-yi, Jinai nyusan Nan-tu, nsgan Hu-ping alang paru Tai-cung, nsgan Cuw-si nyusan Hua-lien, nsgan Taw-yeng alang paru Kaw-syung, nsgan Hay--wan nyusan Tai-tung, nsgan Nan-aw, Ta-tung nyusan Yi-ran; Tai qtaan: Bnkgan knlbangan dxgal qpahanTay-wang.

3.   2017-10-12.Ceyuspaw, pnegkla “ kari djiyun alang” seejiq tnpusu 55 qpahan nsgan

4.  Snkuan jiyax 2016-03-04. Skuan msku pataselug kaji kana kaji《hncian nniqan(Ping-ring. Ma-ri-ba-si)Cya-kang》qpahan dnuuy kndsan pusuknkla kndsa Taiwan.

Pnegluban isil[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]

Qpahan nsgan Maribasi

== Pnyahan pnatas(參考資料) [[Snakun:Truku]] ==