Nsgan Jin-ay

Nsgan Jin-ay（kari Klmukan o Jîn-ài-hiong）o ga mniq nklaan hidaw alang paru Nan-tu Taywang, kska alang nyusan Nan-tu o hiya ka tgkingal alang ga niqan seejiq tnpusu Taywang（kingal duri o alang nsgan Sin-i）, mgtgut tgdaya nsgan Hu-ping paru Tay-cung, mgtgut alang nsgan B-su-ring alang paru Ka-ring-ku, mgtgut Hwa-reyn, tghunat nsgan Maribasi paru Hwa-reyn, mgtgut tghunat alang nsgan Sin-yi, mgtgut ryaxanhidaw nsgan Yu-ce, Pu-ri ni kwowsing. Knlbangan na o 1273 10kb tnxalun², kska alang paru Nan-tu ohiya ka llabang balay, kska kana alang nsgan bbkgan qpahan alang Taywang o alang nsgan Jin-ay nii o, hiya ka cigtru llabang bi.

Babaw tnjyalan do hangan alang nsgan Jin-ay nii o pnyahan seuxal han. Pusu bi nniqan bnkgan mqapan alang o ga mniq U-se, ga mniq ska bi dgiyaq, alang nii o paru bi yama niya ni hrus bi ka nniqan dha, malu balay saan rmigaw ni qmita. Ga kska alang hiya ka seejiq na o, niqan Embgala ni Seejiq ni Bunun.Klwaan Nihung seuxal, wada muda paru balay tmjiyal Nihung siida kaseejiq Seejiq, kika niqan bi hangan‘Musya jiking’ endaan tmjiyal Nihung ksun, endaannii o kikamniq bi alang nsgan Jin-ay nii.

1950 hngkawas siida, smnegul thowlang Ku-ku-min-tu ka seejiq Ipaw, miyah thjil Cing-cing alang nsgan Jin-ay hini（kika alang Jung-sing sayang）, mdrumut bi kmburah qmpahan ka dhiya nii, mhuma ana manu hiyi qhuni pnegalang, phiyug nanak alang dha, dhiya nii o kmgaaw mrata ni Seejiq na o pnaah Yun-nan Cyukuku hari kana, kska na hiya niqan ka seejiq tnpusu Pay-yi pnaah Yun-nan uri. Yaasa saw nii do alang nsgan Jin-ay o mumal hiya ka kndsan Pay-yi Yun-nan uri da. Kiya ni mtgimax alang Jing-ay ka lala klgan kndsan seejiq da.

Ris(歷史)

Alang nsgan Jin-ay o llabang bi ka dxgal alang nii,brah nahan o ngalan dxgal nniqan tnpusu seejiq han, pusu nniqan mqeepah alang o mniq U se. 1930 hngkawas siida, tmjiyalmkan Nihung ka seejiq tnpusu Seejiq, kika Musya jiking’（endaan tmjiyal Nihung）, wada pskluwi balay alang Taywang ni ana inu klwaan babaw dxgal. Babaw mhudu tmjiyal do, 1946 hngkawas 4 idas 1 jiyax do, ngalan alangnsgan paah hiya siida da, kiya ni pklwaan alang paru Tay-cung Ne-nkaw. Paah 1950 hngkawas 10 idas siida do, klwaan alang paru Nan-tu da.

Muda kmpriyux hangan

^{2002 hngkawas siida, bukung alang nsgan Jin-ay Nan-tu o prajing muda dmudul kana alang kmpriyux hangan alang dha, dnngsan niya o tai saw pryuxun alang nsgan U-se ka alang nsgan Jin-ay nii. Duri ni, ga ska alang nsgan hiya ka maxal spat（Cwey-hwa, Ri-sing, Hwa-syang, Sin-seng, Hu-cu,Nan-hung, Ta-tung, Cun-yang, Cing-ying, Hu-cu, Cing-ay, Wan-hung, Hwa-ce, Cung-cen） alang bilaq nii o pryuxun hangan ida nkari hnici rudan seuxal msa. Kiya ka kiya ni yaasa hangan U-se seuxal o「Paran」ksun, duma na seejiq o ini sruwa priyux hangan U-se do ini uda ka endaan dha nii da. Ida bitaq sayang ida Jin-ay ka hangan nsgan alang nii.}

Pnegdxgal

Knlbanagn alang nsgan Jin-ay o 1,273.5312 tnxalun², mglbu knlbangan alang paru Yun-ring, psdkaun kana alang nsgan Taywang o, hiya ka tgtru knpraan knlbangan na, pusu nniqan qmpah alang o ga mniq 1200 tnxalun yama baraw. Kiya ni 2013 hngkawas 3 idas 27 jiyax siida, daan lmglug  6.1 kmpraan runug ka alang Jin-ay nii, pusu runug nii o pklu bi mniq truma alang nsgan Jin-ay, qnrbqan na o 15.4 10kb tnxalun².

Bnkgan qpahan alang

Kana alang o niqan 16 ka alang bilaq

Niqan spat bilaq alang ga mniq tgdaya

alang bilaq Jung-sing（yayung Pi-rwi-si, alang Ce-yun, pngpung Sung-kang）, ga mniq siyaw elug 8 kana, kska Ri-san ni Ta-yuring.

alang bilaq Cwey-hwa（Cwey-rwan , Ma-ri-kwan/Ma-li-koan, Hwa-kang）

alang bilaq Rising（Rising, Wangyang, Maripa / Malepa）

alang bilaq Hwa-syang（Jwey-yeyn / Masitobaon, Hung-syang / Knazi, Ce-hung）, tru alang bilaq nii o ga mniq siyaw elug Ri-sing kana, uusa dha qmpah qmpahan.

Niqan dha bilaq alang ga mniq iyax tgdaya ryaxan hidaw（yayung Pa-kang-si）

alang bilaq Sing-sen（Mey-yen / Baibalala/Bala, Hwey-swin saan tnqhuni）

alang Hu-cu（Cung-yen / T-g-da-ya/ Nakahara, Cing-ryu /Cwan-cung-taw-se /Gluban）

Niqan matarubilaq alang ga mniq ska

alang bilaq Nan-hung（qhuni subus, tmay uusa qmita qhuni sudus, yayung Nan-san-si, Mey-si Tung-yen/Ton-gan, biyuk Jen-ce-kwan）

alang bilaq Ta-tung（U-se / Pa-ran, Pi-hu, ptasan tgska laqi Jin-ay, Ru-dux/Dro-dux, Yu-se / Cing-cing-nung-cang, Sung-kang, Mey-hung / Ri-ying, Cwey-hung, I-hung, Kwen-yang, U-ring, Hehwansan）

alang bilaq Cwen-yang（Ying-se/ Snu-wil, How-ke / Ho-go, Tru-wan, Ta-ru-wan / Ta-ro-wan）

alang bilaq Cing-ying（Ru-san / Bow-a-lun, ulay Ru-san / Mhe-bu, Twen-yun / Tnbalah）

alang bilaq Tu-da（Ping-cing / Tu-da/To-da, Ping-he / Lukug-daya）

alang bilaw He-cow（Cing-kwan / Truku, Ping-sen / Truwan）

Niqan spac bilaq alang ga mniq tghunat

alang bilaq Cing-ay（Wan-ta, Sung-ring / Pulan, Aw-wan-ta）

alang bilaq Wan-hung（Cwi-ping, Kan-cow-wan / Kantaban, Cyey-mey-yweyn）

alang bilaq Hwa-ce（U-cyey / Vogai）

alang bilaq Cung-cen（Ka-tu / Kwow-keng / Ka-du）

Pnspuan seejiq

Knpryuxan knhbragan seejiq hngkawas

Kska kana alang nsgan Taywang o, alang nsgan Jin-ay nii ka cigtru knlala knhbragan seejiq n aka alang nii, mgtruma knhbragan seejiq alang paru Hwa-leyn alang nsgan B-su-ring ni alang paru Nan-tu alang nsgan Sin-i.

Ttgsa

Ptasan tgaraw laqi

Pnhyugan klwaan patsan slhayan qmpah pnegalang Jin-ay

Ptasan tgska laqi

Pnhyugan alang paru Nan-tu ptasan tgska laqi Jin-ay

Rgagan

Turku pnhyugan klwaan saan rmigaw

rnaaw saan rmigaw Hu-hwan-san pnhyugan klwaan

rnaaw saan rmigaw Aw-wan-ta pnhyugan klwaan

Cwey-hung, I-hung

U-se tgliyan qsiya

ulay Ru-san

pnegalang Cing-cing

pnegalang Mey-hung pnhiyug paru ptasan Tay-ta

rnaaw Hwey-syun pnhyugan paru ptasan Sing-ta

Tayal saan msangay

ttgsa endaan mneudusalang paru Nan-tu

saan kndamat endaan U-se

Seejiq niqan bi hangan

Mow-na Ru-daw---Klwaan Nihung siida, hiya o bukung kana alang Seejiq ka hiya, hiya o kika pusu bi dnnudul kana seejiq Seejiq mrmun bi tmjiyal Nihung.