Nsgan Ci-sang

Pnyahan Wikipidiya

Nsgan Ci-sang(nsgan Ci-sang(kari A-mis:Fanaw,kari Ngayngay hnang 4 nyusan : ciiˇ song hiongˊ,kari Klmukan:Tî-siōng-hiong)ga mniq tgdaya rklu S-kang-ki Tay-tung nyusan Tay-tung Tay-wang, quri nklaan hidaw o msgasig nsgan Tung-hu, quri hunat o msgasig nsgan kwan-san, quri ryaxan hidaw o msgasig nsgan hay-twan, tgdaya o msgasig nsgan Hu-ri nyusan S-kang-ki. Kana alang nsgan o ga mniq ska rklu S-kang-ki Taytung quri hunat, bnbung breenux dxgal gntuan ayug Sin-wu-ri, quri ryaxan hidaw o ska ddgiyaq paru, quri nklaan hidaw o ddgiyaq siyaw silung. Karat o mtalux ni sgbihur, lala quyux, kika hraan balay malu slaq payay Ci-sang buwax niqan bi ngahan kana klwaan. gupuq Ci-sang hnpuyan buwax Ci-sang o niqan bi ngahan kana klwaan Tay-wang.

Pusu seejiq nsgan Ci-sang o klmukan ni sbnawan tnpusu seejiq Ta-wang. Pusu quri qpahun o demqeepah.


Pnyahan hangan dxgal alang

Hangan nsgan Ci-sang o nangal paah alang nniqan tgdaya Ta-pow paru langu, kika ksun tgdaya langu. Knxalan Cing-kwang-si siida 「Sin-kay-yuen」 ksun tmngahan do 「Sin-kay-yuen libu dxgal」ksun.


Endaan

iyax jiyax brah endaan

Quri knxalan ungat pnatas siida ka alang Ci-sang o ana yaa knriyan sriyu ka enlaxan dxgal Nan-sing, enlaxan dxgal Hu-nan, enlaxan dxgal Paw-cya-yuen o kiya ni ungat ka mslxan hari pnatas pgkla, saw kiya do ini klay ka rudan siida huya msa ka endaan dha.

Iyax jiyax klwaan Cing

1836 hnkawas(Cing-taw-kwang 16 hnkawas), brah mniq breenux Ping-tung ni eayug Raw-nung-si, seejiq siraya nPing-pu o lmutut miyah tbarah mtmay Kwan-san, Ci-sang ni quri tgdaya o msgasig Hu-ri nyusan S-kang-ki. 1842 hnkawas(Taw-kwang 22 hnkawas), seejiq Ping-pu ni Pu-yu-ma mseupu musa tmjiyal seejiq A-mis ida ni mniq elalang Tung-ri nsgan Hu-ri. Manu kika aMIS do ungat dha ixan asi usa tgbarah quri tgdaya alang U-raw(sayang o Hu-kang nsgan Cui-sui nyusan Skangki) ni alang Sa-raw(sayang o alang Nan-hu nsgan Kwang-hu nyusan S-kang-ki), brah nniqan do seejiq Ping-pu ka mtmay qmpah. Siida o seejiq Ping-pu do mkgarang mniq paah tgdaya alang Ti-cey(sayang o San-min-ri nsgan Yi-ri), Cu-row-cwang(sayang o Cun-cu-ri nsgan Yi-ri) ni Ma-rui(sayang o Sung-pu-ri nsgan Yi-ri), paah Ta-cwang(sayang o alang Tung-ri nsgan Hu-ri) ka tgska o, quri hunat asi slagu bitaq Sing-kay-yuen(sayang o alang Cing-yuen nsgan Ci-sang nyusan Tay-tung ), Ri-rung(sayang o nsgan Kwan-san nyusan Tay-tung), supu kana dxgal breenux Ci-sang.

1851 hnkawas(Sieyn-hung prajing hnkawas), 1 qpuring seejiq Ping-pu pnaah alang Ci-sang, Wan-cin sayang o nsgan Wan-rwan nyusan Ping-tung, steetu mqangaw pusu ska paru ddgiyaq dhuq dxgal Pow-sang alang paru Tay-tung sayang. 1859 hnkawas(Sieyn-hung 9 hnkawas), dhiya o psanak 2 qpuring musa mquri tgdaya tbarah, tg1 qpuring o dhuq Ta-cwang, msupu qmibuh brah mniyah seejiq. Yasa dgril ka dxgal lala ka seejiq do, kika mkgarang musa kkyi lalih dxgal qmibuh, duma seejiq o mkgarang musa quri alang Sing-kay-eyn ni Ta-pow.

1862 hnkawas(Tung-cu prajing hnkawas), nsgan Heng-cun nniqan seejiq A-mis o yasa yahan pskiyux mniq seejiq Si-ra-ya pnaah ryaxan hidaw miyah tbarah nklaan hidaw hini, manu kika seejiq A-mis do murug siyaw silung mquri tgdaya tbarah. Ska na hiya ka lutut Ri-pi o muda paah Tung-hu steetu mtaril ddgiyaq nklaan hidaw pnlaq silung. Dhuq alang Yung-hung nsgan Hu-ri nyusan S-kang-ki, kndsan dha o lmaung tmatak ni tnsamat. Bukuy do qtaan dha ka ayug Ta-pow o lala qsiya, kkyi ka ddgiyaq siyaw pnlaq o lala ka hrus, kika asi usa tbarah kiyi ryaxan hidaw, kiyi rklu S-kang-ki Tay-tung nklaan hidaw, duri ni sdalih dxgal bilaq glang langu Ta-pow. 1874 hnkawas(tung-z 13 hnkawas), yasa smdayak ka endaan Mu-tan-sya, seejiq Sb-na-wan mniq elalang Mu-tan, Si-hay kkyi nsgan Hen-cun o snngul musa tbarah Ta-pow, paah alang Ri-pi ka ska o, pkrana maa paru alang A-mis ka Ta-pow. Knxalan Kwang-si siida(1875-1895 hnkawas), isil 1 qpuring seejiq sbnawan Heng-cun o paah Heng-cun asi usa tbarah tmatak qmpah Sing-hu. Phiyug alang ksun Suey-cuey-se.

Seejiq Ping-pu ni A-mis gmaaw rklu S-kang-ki Tay-tung quri nklaan hidaw dxgal ayug glang, pusu na o psthiyaq ga mniq quri rklu ryaxan hidaw ka seejiq bunung pqnaqih gmaliq seejiq mangal tunux, duri ni qduriq sunu pnyahan pnaah ayug Sin-wu-ri. Dha klgan seejiq mniq Ta-pow, Sin-kay-eyn mgimax mniq, pkmalu ni ungat msrabang, asi pstrung uri.

1875 hnkawas(prajing hnkawas Kwang-si), yasa smdayak endaan Mu-tan brah shkawas, klwaan Cing o malax patas gaya pnkla Kang-si ksun「gaya shmuk ka dgiyaq」, knpriyux 「rmawah dgiyaq rmimu tnpusu seejiq」gaya klwaan. Kika prajing peiyah lala seejiq klmukan miyah tmatak qmibuh nklaan hidaw Tay-wang.

1881 hnkawas(Kwang-si 7 hnkawas), yahan smliq paru sunu ka alang Ta-cwang, duma seejiq Ping-pu o tbarah duri, kska kingal qpuring o mquri hunat dhuq Sin-kay-yuen. Ida siida, quri 1 qpuring ida mnniq alang Heng-cun, seejiq Ping-pu brah tnbarah alang Pu-yu-ma o pxal duri tbarah alang quri Ta-pow, Sin-kay-eyn, Wan-an dalang nii.

Iyax jiyax klwaan Nihung

1894 hnkawas(Nihung Ming-cu 27 hnkawas; Cing-kwang-si 20 hnkawas), Cing ni Nihung o mstrung Tmgjjyal Cya-wu ksun, ini baka ka Cing do 4 idas siida psupu matas klgan gaya Ma-kwan, siyusi bqani Nihung ka Tay-wang. 5 idas, Nihung o smkagur mrata miyah kmlawa Tay-wang, kiya ni asi strung Tmgjiyal I-wey. 11 idas 18 jiyax, thowlang paru Ni-hung o pgkla msa wada nhdu prtun msbalay kana ka Tay-wang. Kiya ka kiya ni, bilaq tnegjyalan elalang o ida niqan. Quri nklaan hidaw o yasa ga cibukuy dgiyaq kika cibukuy bi alang wada yahan mangal. Duri ni Ci-sang o tgbukuy balay wada yahan mangal.

1896 hnkawas(Ming-cu 29 hnkawas; Cing-kwang-si 22 hnkawas) 1 idas, nhdu ka mrata Nihung dhuq kmlawa elalang ryaxan hidaw Tay-wang do, mquri miyah nyusan Tay-tung, siida rmaka kmlawa Sin-kay-eyn ka bukung hari Ryu-te-saw o madas 2 kbkuy sngari seejiq embiyax kmlawa. 5 idas 16 jiyax, mrata Nihung o psqpuring emptjiyal paah Kaw-syung paapa asu mrata miyah Tay-tung. Empdudul tmgjiyal ka sapah knsat Cu-cang Heng-cun bukung Syang-riyang cangkang o, plalay smkagul seejiq tnpusu psrawa rmngaw gmrahur「I-yung-tuy」miyah rmaka kmlawa kkyi Sin-kay-eyn. Mrbu 24 jiyax, Ryu-te-saw madas mrata miyah tmjiyal, wada mhuqil ni mangal luqih o empusal sngari seejiq do kika embrinah. Pusu mrata Nihung o 25 jiyax mgkala, kiya ni 31 jiyax 6 tuki mgrbu miyah tmgjiyal mrata Ryu ida ni kmlawa Sin-kay-eyn, yasa ini tuku ka bali qungu dha ni msangay tmjiyal. Saw mgrbu samam 4 tuki ruba emptgjiyal duri o, qtaan ka mrata Ryu do jima wada embrinah, mrata Nihung do asi tmay kmlawa Sin-kay-yuen. mrata Ryu do hmici malax Sin-kay-eyn do musa mniq Wang-zow(sayang o Wan-zaw). Mrata Nihung o 6 idas 7 jiyax miyah kmrmux Wan-cow, mrata Ryu embrinah quri dgiyaq, mqa-ngaw ska paru ddgiyaq ida lmutut hmutur Nihung. Ci-sang do ngalan Nihung ni kmlawa, kana alang ryaxan hidaw do wada klwaan Nihung kana. Bukuy 2 hnkawas Ryu-te-saw o qrapi Yeyn-rin hiya, duri ni wada prnahun paru dxgal.

1909 hnkawas(Ming-cu 42 hnkawas; Cing Seyn-tung prajing hnkawas), sapah klwaan kana Tay-wang prajing muda qmpah tbbarah seejiq quri ryaxan hidaw. Sin-kay-eyn o niqan 2,370 lituk dxgal o pyusi ni pniqun seejiq tmbarah, yasa kska o niqan paru langu, hkawas do Ci-sang ksun tmngahan niqan bi saw hangan Nihung, bukuy do saw pnhiyug alang tmbarah o 「alang Ci-sang」sun uri(sayang o alang Sin-sing).

1913 hnkawas(Ta-cen 2 hnkawas; 2 hnkawas Ming-kuw), phiyug sapah qpahan smalu qmsiya Tay-tung, qmpah smalu satu ni ptbarah seejiq, bukuy do alang Ci-sang o smalu 210 sapah pniqun seejiq tmbarah. 1919 hnkawas(Ta-cen 8 hnkawas; 8 hnkawas Ming-kuw), alang Nihung o eayug nyusan Cang-yi ayug Cyen-ci o edaan sunu, snliqan sunu sapah 49 seejiq o miyah tbarah tmatak alang Ci-sang.

1920 hnkawas (Ta-cen 9 hnkawas; 9 hnkawas Ming-kuw)phiyug alang Ci-sang yusi ni biqi nsgan kwan-san nyusan Tay-tung kmlawa. 1921 hnkawas(Ta-cen 10 hnkawas; 10 hnkawas Ming-kuw), sapah qpahan smalu satu Tay-tung o llgun brahun smalu ka qpahan. Ngalan ka qpahun seejiq mtbarah, psnakun phiyug 1 Sapah qpahan kkrana qmpah alang, knpriyux gmaaw mangal ida seejiq Tay-wang miyah tbarah. Kiya ni, yasa ini kmalu ka qneepah, ini tuku pila jiyun, naqih ka llingay, manu kika miyah tbarah hini ka seejiq Nihung ni seejiq Tay-wang o snkkingal wada da, Iyax siida qpahan seejiq tbarah alang o asi bi alax.

1926 hnkawas(prajing hnkawas Zaw-hu; Ming-kow 15 hnkawas)elug kisya nklaan hidaw tduwa daan, ppyaan kisya Ta-pu alang hini o mrrana ni maa pusu balay alang, pryuxi ka Sin-kay-yuen. Bukuy na hiya, seejiq hbaraw bi pnaah Sin-zu, ska dgiyaq Myaw-ri miyah tbarah hini, asi khbaraw ka seejiq Z-sang. Paah 1930 hnkawas(Zaw-hu 5 hnkawas; Ming-kow 19 hnkawas)bitaq 1940 hnkawas (Caw-hu 15 hnkawas; Ming-kow 29 hnkawas), iyax maxal hnkawas o mrana hnbragan seejiq o mndha sngari snpug.

Iyax jiyax babaw tnegjyalan

1945 hnkawas(Caw-hu 20 hnkawas; 34 hnkawas Ming-kuw), babaw tg2 tnegjyalan kana babaw dxgal do ini baka ka Nihung, Qpahan Klwaan Kuw-ming ka mangal ni kmlawa Tay-wang, pryuxi ka qpahan nsgan Ci-sang nyusan Tay-tung, brah na ka sapah qpahan Nihung ni dxgal seejiq Nihung do ngali klwaan kana. Klwaan o ngalun ka alang Ci-sang 593 lituk sngari dxgal ayug bqani qpahan supu qmpah(sayang o dxgal qpahan Tay-tung), 355 lituk  sngari ka dxgal ayug o bqani qpahan qmpah Tay-tang Ci-sang (sayang o alang saan msngay mksa tmabug Ci-sang Tay-tang), 1,867 lituk sngari ka dxgal hrus babaw ayug o biqi Skuun pila dxgal pririh kmlawa. Wan-zaw 160 lituk sngari dxgal do murug gaya《klgan patas dxgal nkana pssgun bgay ni kmsiyuk》, rwahan mgay demqeepah.

Nsgan Ci-sang o spruun bi qmita seejiq Nihung klwaan Nihung siida, saw kiya do enlaxan snluan siida ka Z-sang nniqan ssuwil o lala bi, kiya ni sayang o nniqan ssuwil snalu sapah nsgan Ci-sang o wana ga babaw elug Cung-hwa nsgan Ci-sang nyusan Taytung patsan tgbilaq Hu-eyn kkyi smudal sapah mtgsa ni ga mniq tg2 elug Cung-Si smudal sapah skuan nkisya.


Dxgal

Knpraan dxgal

Nsgan Ci-sang o ga tgdaya balay nsgan breenux kska S-kang-ki Tay-tung paru rklu mreenux nyusan Tay-tung, pusu qpahan klwaan o qpahan nsgan Ci-sang. Nsgan o kmlawa Hu-eyn, Hu-wun, Ta-pu, Sin-sing, Ching-hung, Ta-pow, Chin-eyn, Wan-an,Hu-sing, Cen-sing kana o maxal alang. Ga mkgarang mniq paru breenux, tglala hari seejiq o Hu-eyn, Hu-wun, Ta-pu, Sin-sing 4 alang. Ska na hiya o Hu-eyn,Hu-wun, Ta-pu tru alang o mnegsupu, Alang Sin-sing o mnegsnthiyaq. Nsgan nii o quri qpahan klwaan, knkla kndsan ttgsa, pusu sapah sbrigun o ga mniq alang Hu-eyn. Pusu paru elug o Tay 9 ayus ni ppyaan kisya Ci-sang muda alang hini uri. Nsgan Ci-sang quri nklaan hidaw ddgiyaq siyaw silung paah tgdaya bitaq hunat o Ta-pow, Chin-hung, Cin-eyn, Wan-an, Hu-sing, Cen-sing mtaru alang o ga mniq ddgiyaq ni ddgiyaq mhiyang, alang o hghaw hari ka seejiq.

Nsgan Ci-sang o ga mniq ayus nyusan Tay-tung ni S-kang-ki, tgdaya o msgasig nsgan Hu-ri nyusan Skangki, ayus o kika nayus Skangki ni Tay-tung. Nklaan hidaw o msgasig nsgan Tung-hu; ryaxan hidaw o msgasig nsgan Hay-twan; hunat o msgasig nsgan Kwan-san. Alang Kwang-eyn nklaan hidaw hunat mhiyang ddgiyaq o kika Hay-twan, Ci-sang, Hu-ri, Cow-si spat nsgan mstrung ayus. Nsgan tgdaya o murug tgdaya ayug Rung-ceyn(ayug Wan-caw) qsiya mksa mquri nklaan hidaw hunat plutut ayug Ta-pow do wada msupu ayug Syu-ku-ruan-si, rmaraw tgdaya dgiyaq kung-ting ni wada muda quri nklaan hidaw hunat mksa bitaq dgiyaq Tu-kay-pu, tgdaya o nsgan Hu-ri, quri hunat o kika nsgan Ci-sang.

Nsgan Ci-sang paah nklaan hidaw bitaq ryaxan hidaw llabang bi o dhuq 8.5 maxal kb tnxalun, paah hunat bitaq tgdaya knbragan o dhuq 15 maxal kb tnxalun, dxgal knpraan o 8268.5455 lituk, kana dxgal nyusan o niqan 2.35% ka nsgan. Knpraan dxgal breenux o 3652 lituk. niqan 44% Kana dxgal nsgan; dxgal mhiyang o 3350 lituk, niqan 41% Kana dxgal nsgan; dxgal dgiyaq o 1267 lituk, niqan 15% Kana dxgal nsgan.

Hnyigan dxgal

Nsgan Ci-sang o ga mniq hunat rklu Skangki-Taytung, ryaxan hidaw o kika ska paru tgbaraw ni llabang bi ddgiyaq, nklaan hidaw o mgtruma hari knbaraw na kiya ni mddowras ddgiyaq siyaw silung. Kska na hiya o kika breenux Ci-sang Ddgiyaq ni rklu o msdka msbalay slagu. Mquri nklaan hidaw tgdaya -ryaxan hidaw hunat qtaan.

Breenux Ci-sang paah nklaan hidaw bitaq ryaxan hidaw llabang bi o niqan 6 maxal kb tnxalun, hnyigan dxgal o bi maamsdka spat muhing ni mtrawah. Tgdaya o Hu-nan dxgal ayug, slut bi ryaxan hidaw ska paru ddgiyaq, hini o rklu knlabang na o wana 1 kb tnxalun. Manu saw kika breenux Ci-sang o mdka ga msdka hmeekan kska dgiyaq rklu. Quri hunat do mtrawah llbang qtaan, dhuq ayug Ru-yey do kika hana qtaan ka dgiyaq Pey-nan dmahaw kska rklu.

Ayug Sing-wu-ri qnlian gnutu qsiya hnyigan mdka teetak dxgal kpraan o niqan kska 265-335 tnxalun. Quri hunat rklu Taytung dha paru ayug Syuku-rwansi ni Pey-nan-si ga msbiq qsiya nsgan hini.

Elug qsiya

Nsgan Ci-sang o ga mniq quri hunat Skangki-Tay-tung rklu dha paru ayug sbiq yayung Pey-nan, yayung Syuku-rwan. Yayung Pey-nan knbragan na o 84 maxal kb tnxalun. Ayug o Klwaan pusu klwaan, tgdaya o yayung Sin-wu-ri, mhru paah ska paru ddgiyaq nklaan hidaw hrus pusu dgiyaq Kwan-san. Ayug yayung Pey-nani o paah ayus muhing ryaxan hidaw tgdaya miyah mtmay ruwan nsgan, kika ayus ayug nsgan ni msgasig ryaxan hidaw nsgan Kwan-san. Ayug Pey-nan miyah msupu kska nsgan pnaah sbiq ayug Wan-an, yayung Ni-suey, yayung Cya-wu han ni wada isil.

Ayug Syu-ku-rwan knbaraw na o niqan 104 maxal kb tnxalun, ayug o ida klwaan pusu klwaan uri, pusu hraan o thiyaq bi o ayug yayung Ru-ru. Niqan hangan bi ayug nii o kbragan o 80 maxal kb tnxalun, tgdaya o ayug Rung-cyun, mhru paah dgiyaq Run-ten ska paru ddgiyaq, muda paah ryaxan hidaw tgdaya mtmay ska nsagn do, pryuxun hangan yayung Wan-zaw ksun, bitaq hakaw Wun-ten quri nklaan hidaw yaa bi 200 tnxalun do mqiri wada tgdaya, msupu 1 sbiq ayug Ta-pow do wada isil alang. Qqsiya nii o mniq kska nsgan o pusu bi sbiq ayug Cin-yueni, yayung Ta-pow, ida pnaah nklaan hidaw siyaw silung ddgiyaq kana.

Kndxgal

Nsgan Ci-sang o ga mniq quri hunat rklu Tay-tung, paah nklaan hidaw bitaq ryaxan hidaw llabang bi o sita bi 8.5 maxal kb tnxalun, dxgal o pnspuan tru paru klgan dxgal. Ryaxan hidaw klgan dxgal ska paru ddgiyaq, nklaan hidaw o klgan dxgal ddgiyaq siyaw silung, breenux Ci-sang o klgan dxgal rklu Tay-tung kida. Knxalan 1960 o kari ppatas klgan paru tasil o srngaw bi, rklu Tay-tung o kika dxgal ga nniqan Tay-wang snisan msupu O-Ya tasil ni silung HWey-ri-ping tasil.


Pnteayus Qpahan euda qmpah

Truma nrisuh a o alang Ta-pu, b o alang Hu-eyn, alang Ta-pu o psnakan alang paru Ta-pu ni siyaw dgiyaq alang Ru-an.


Elelug

Elug tdruy qrngul

Ppyaan tdruy qrngul Ci-sang o wana kingal bi rduun kisya Tay-wang, psdkaan o niqan 3 glang rduan, quri tgdaya ni hunat ka kisya ppaan o sita bi niqan 32 ppan. 1992 hnkawas elug kisya Nan-hey o tduwa muda tdruy, kika elelug kisya mqiri kana Tay-wang o mhdu smalu. Seejiq nsgan Ci-sang aji uri o ga ngangut ka seejiq nsgan o kika pusu balay elug ppaan dha. paah Z-sang paapa kisya Ci-sang - haw sita bi 5 tuki do dhuq Tay-pey, 4 tuki do dhuq kaw-syung. Sayang o nhdu smalu ka samaw elug kisya, klgan tdruy samaw kisya tduwa muda rmdu ppyaan Ci-sang.

Elug paru

Elug paru nsgan Ci-sang o tnhici hari nhdu smalu, brah 1957 hnkawas o ungat ka hakaw elug paru ka nsgan Ci-sang. quri hunat musa isil nnsgan Tay-tung o asi ka muda mkksa ayug qsiya mkala Sin-wu-ri-si. Bitaq 1959 hnkawas 6 idas 17 jiyax elug pspuan dmuuy kisya ni elug nkana ka hakaw hndu smalu do, kika hana irang mksa ayug qsiya. 1977 hnkawas, hakaw Cu-lay mhdu smalu tduwa daan tdruy, htrun ka hakaw spuan dmuuy kisya ni elug nkana. 1980 hnkawas, paru hakaw Ci-sang tduwa daan tdruy, elug na o kika elug ddaan tdruy Tay 9 sayang, 1984 hnkawas, Tay 9 elug ddaan o lbangun smalu ni pha ayang mdngil, 1994 hnkawas paru hakaw Ci-sang do kika nhdu smalu ni tduwa ddaan tdruy. Muda quri eelug paru nkana o saw nii.

Elug Tay 9 ddaan o kika paru bi elelug nklaan hidaw. Paah tgdaya alang paru Tay-pey, mquri nklaan hidaw muda nyusan I-ran, Skangki, Tay-tung. hunat do dhuq nyusan Ping-tung Hung-kang plutut Tay 1 elug. 1984 hnkawas, elug o nhdu plbangun ni pkmalu smalu, seejiq nsgan o nasi laling, ska nanak nyusan ka ssaun o, lala ka gmaaw muda elug nkana, kiya ni, thiyaq ssaun do(saw paah Tay-pey bitaq Ci-sang) ida gmaaw kisya ka lala hari. Nsgan Ci-sang o muda elug nii o mquri tgdaya dhuq Skangki o sita bi 2 tuki elug tdruy, mquri hunat dhuq Tay-tung do sita bi 1 tuki elug tdruy.

Paah elug paru Tay 20 tg 1 elug muda hakaw Cu-lay do mlutut Tay 20 elug, kika Tay-wang luhay dha rmngaw ksun elug nkana hunat dmahaw(slbu rmngaw o Nan-hen), tduwa mqangaw pusu ska paru ddgiyaq dhuq alang Yi-cing alang paru Tay-nan, kiya ni pusu elug o ini uda nsgan hini. Elug Tay 20 o ana llbu tuki kksaun tdruy ka musa quri ryaxan hidaw, kiya ni elug paru dgiyaq, ksgun rmriq tdruy kika hghaw muda ka tdruy, (duri ni elug Tay 20 paah 105k+170 bitaq 149k ka elug o yasa paru bgihur Mow-ra-keh siida pusu elug ddaun o mstuq ni kika ini tduwa musa mquri ryaxan hidaw), sayang do maa pusu elug ssaun mkksa rmigaw qmita.

Elug nyusan tg197 o paah nniqan qpahan nsgan Ci-sang ka elalang o murug ayug Pey-nan nklaan hidaw musa alang paru Tay-tung, kika elug paru Tay 9 o niqan kingal duri elug ddaan musa quri alang paru Tay-tung. Elug nii o muda nsgan Kwan-san, Ru-yey, Yen-ping ni Pey-nan, dhuq S-cwan alang paru Tay-tung plutut elug paru Tay 11 tg2. Tduwa muda Tay 11 tg2 elug hakaw Tay-tung paah ryaxan hidaw mtmay alang paru Tay-tung, aji uri o mliq quri elug Tay 11 muda hakaw Cung-hwa paah nklaan hidaw mtmay alang paru Tay-tung.


Ttgsa

Ptasan tgbilaq

·ptasan tgbilaq Hu-eyn

·ptasan tgbilaq Wan-an

·ptasan tgbilaq wan-an spiq Cen-sing

·ptasan tgbilaq Ta-pow

Ptasan tgska

·ptasan tgska C-sang


Rmgaw qmita

Langu Ta-pow brah hangan na o 「langu Ta-pow」ksun,aji uri o spatas「langu Ta-pey」. Klwaan Cing siida Sin-kay-yuen Ta-pow cwang ksun o nangal ngahan alang kska langu Ta-pow. Klwaan Nihung siida gmeuqu tmngahan langu Ta-pow, 1910 hnkawas(Ming-z 43 hnkawas), pnatas sapah bukung Tay-wang ka knpraan dxgal o 57 lituk. Langu Ta-pow o pusu balay langu rklu S-kang-ki-Tay-tung, malu bi qtaan llngay na o niqan bi ngahan.

Alang sngayaan Mu-yey Ci-sang Tay-tang dxgal na o niqan 400 sngari lituk, brah o sapah smlaan ptmaq biyuq satu Ci-sang Tay-tang. 1986 hnkawas shmuk do, priyux tmabug kacing, duri ni qmpah ssbarig saun msangay mqaras rmingaw qmita. Sayang o saan rmigaw qmita o niqan libu tmabug, muduh, msbalay tmabug, pha sapah gumu tqiyan, paru sapah slpungan, sapah prngagan, sbrigan, tqian, euqan, libu phpah, libu empajiq, paru breenux spriq saw nii.

Nniqan saan qmita kngkla kndsan Ngay-ngay nyusan Tay-tung o ga mniq alang Sin-sing, sdalih bi Tay-tang Ci-sang tbgan rmigaw qmita, kiyi na o niqan duri ka Ci-sang qpahan pusu skuun demqeepah. Dxgal o 6.5 lituk knpraan, Pusu snalu sapah o 2 tntunan, tg1 tntunan o niqan mahan kapi, elug ttaga sbrigun, pusu sngayan demqeepah rmigaw qmita, qpahan demqeepah Ci-sang ka kmsiyuk ni smbarig. Niqan duri ka ruwan qqtaan ni qbhangun, psuwil snalu Ngay-ngay pnsuusa, pqita malu sasaw samaw endaan. tg2 tntunan o niqan ruwan kingal nanak qtaan, samaw sasaw Ngay-ngay ni skuan ppatas. Pusu pqqita ptasan Kwan-san tgska snkuan dha kngkla patas ni qnqaya Ngay-ngay, duri ni supu sasaw samaw Ngay-ngay pha ruwan sasaw samaw Ngay-ngay, niqan ka pusu emprngaw endaan rmngaw, enbrinah qmita endaan, qmita ngeegan malu sasaw samaw o saw kiya.

Qpahan dxgal sngayan Chan-san Ci-sang o ga mniq alang Wan-an, tgbukuy dgiyaq brah o qsiya, llingay o malu qtaan, tduwa rmangay malu qtaan hrus, kana alang Ci-sang ni yayung Sin-wu-ri, duri ni tduwa qmita Ci-sang endaan tmabug kuwi kliyut saw aji mslxan. Niqan bi ngahan saan mkksa qmita「Pow-rang paru elug」,niqan bi ngahan qmeepah sasaw samaw Cin-cen-wu mnda psa-sin ggarang pgkla elug hini, ska sasaw samaw ggarang pgkla o qtaan ka Cin-cen-wu tluung kiyi elug 1 paru qhuni bi knhuway mimah biyuq rnabaw, manu kika paru qhuni ni do 「qhuni Cin-cen-wu」ksun tmngahan. Kika bgurah saun mkksa qmita nsgan Ci-sang.

Jiyax qrasan pnseusa kmtuy krpuhan Ci-sang

2009 hnkawas bitaq sayang, nsgan Ci-sang msupu Tay-wan haw empklawa pnsumug pila, prajing qmeepah jiyax Ci-sang kmtuy krpuhan, plutut strung miyah ka qnpringan Yun-men emppgrig, Yu-cen-sn-ku, Cang-heyi-mey, Wu-pay. 10 hnkawas da, Ci-sang langu Ta-pow o smalu phiyug sapah euyas, smudal sapah skuan payay o pryuxi smalu malu qtaan pnseusa, Cyang-yun seejiq niqan ngahan o miyah tpusu mniq alang. Rnisuh gnrigan qnpringan Yun-men emppgrig ni kari endaan dha o pdaan pha patas 《Nyu-yei-s-paw》


[[Snakun:Truku]]