Kingal Lutuc gnuguyan
Kingal pnugrahur Luwan Seediq ka knlangan Awco. Dheran nii spegan srengo kari, mphrinas teru kbekuy kana ka knklegan. Rahur ba ka Luwan Yencuming. Ma kana ka pntheruy pneeyah knlangan seediq icil duri. Cbeyo pooda kingal cungco ka sehu Awco. Cungco nii, spkari Dame kana ka seediq. Pguango srengo daha kari. Psmyahun kingal knlangan pskingal kari, pskingal pnGaya, ma pskingal snhei. Pgdungus pntyexan pntena skdesun daha ka Yencuming. Rahur ka laqi Yencuming wada desun sehu Awco. Stgesa kndalax slaqi. Kika uxe pgYencuming ka laqi denu mesa. Desun kingal uxe knklaan pnkdkilan daha ka laqi Yencuming. Sprdingan Ptlhayan pskari Dame, snhei thmkuwan Utux Dame. Ma shaduc tnsapah seediq mbhege. Thmuku Utux nmdanga tnsapah, kiyokay, ma sapah mdanga laqi uka rudan. Meniq hiya, slluhe kari Dame, spkela Gaya Dame. Ini prngagi kari nbubu, ini spyasi uyas tnalang. Mgedang ngayan, mgedang pnsltulan di tnalang. Ini ba ptleyaq klaali ka lqlaqi Anaq snbleqan ka nniqul, mttuku kana ka ppuqun. Ani si naqah bale ka kuxul daha. Lmngelung mkmusa berih bubu daha, ma ini kela mesa ga meniq inu ka nniqan daha duri. Mmteru kmxalan qnbsyaqun ka spooda ooda nii di. Melux naq spchngiyan ka kari, spchngiyan ka Gaya. Uxe seediq Mbhege, ma uxe seediq Yencuming ka dheya di. Seediq so nii gnlekan hii ka stgesa nrudan. Kiya ka kesun “Kingal Lutuc gnuguyan” (失竊的一代). Ndaan spooda oda sehu Awco nii, uka mnadis na snbleqan skdesun daha. Mquri ini tqtai na seediq mbhege, wada ba pchngiyan ka pnuGaya nrudan daha di. Mquri naq ndheya duri, wada ini klai ka pnGaya nrudan daha. Ini ba tbleyaq, ini ba kkela mesa mphuwa ka lnlungan daha duri. Duma naq ka seediq, kingal kkdesan skadi nsapah pnyahan ma kana so spkela naq nnheya peni. Betaq knkawas 2008, sbrihan kari na Congri Awco, mesa, “Yaku, pthmuku ku Tndheran Yencuming ka saya. Pnyahan nrudan seediq ncbeyo, ani saya ni pnuGya, ni meniq hini nana. Lnlungun ka ndaan wada ini sbleqi kndesan. Ndaan horicu ma cungco sehu cbeyo, kana knklegan pnqraqil snlliqan, ni mu sbrihun.” Rmirih ndaan sehu cbeyo, snberih kari seediq tnpusu. Ma sehu saya peeyah kari, kndalax saya, kana ndaan qnnaqah, ini sbleqi cbeyo, plixan! Uxe ba spooda ka bobo na di. mesa. Kana ndaan qnnaqah uxe kesun maha asi kklmeyun. Snbrihan na seediq tnbusu Congri, spruun ba spatis ndaan saya. Pgkela ndaan uxe mplutuc knssengan. Mpslluhe knklaan, ma mppooda knkkela. Ani naq saya rahur ba ka seediq miging naq pnttingan daha. Ani naq uka ggimun ka tnsapah di. Pkrdumuc ba pooda stgesa beyax klmeyun. Pkdakan naq lqlaqi Yencuming ani betaq knuwan.
澳洲是一個由許多族群所組成的國家。這片大陸至少有三百種以上不同的語言。這裡有很多原住民族群，以及從不同地方移居的外國人。過去的澳洲政府實行一項政策，這個政策讓人民普遍使用西方的語言，減少使用其他語言。他們希望，國家只有一種語言、一種文化、一種信仰。為了讓原住民族可以更快的融入社會，澳洲政府帶走很多原住民的小孩。他們認為從小的時候開始教育小孩，小孩就不會成為原住民。原住民的孩子被帶到完全陌生的環境，重新教育，他們學習西方的語言，信奉西方的宗教。然後他們被送往白人的家庭、教會以及孤兒院。在那裡他們學著西方的語言，認識西方的文化。被禁止說母語、禁止唱家鄉的歌。他們失去母親，失去名字，失去與家鄉的連結。孩子們時常感到不安，雖然他們所在的地方很安全，也有食物可以溫飽，但他們還是很悲傷。他們想回到媽媽身邊，卻又不知道自己在什麼地方。這是一個長達六十多年的政策。他們被迫遺忘自己語言、文化。他們既不是白人也不是原住民。被剝奪原生教育的這群人，被稱作「失竊的一代」。澳洲政府的政策，並沒有為他們帶來更好的生活。面對白人的不認同，早已遺忘原生文化的他們，對自我的認同也感到困惑與不安。有些人一輩子都在找尋原本的家庭，和自我的認同。直到2008年，澳洲的總理正式向原住民族表示歉意。他說道:「今天我們向這塊土地上的原住民，人類歷史上最古老、至今仍存續著的文化致敬。我們反思過去的不公平待遇。我們為過去政府的法律及政策，所造成的各種痛苦和損失致歉 。」總理代替過去的政府，深深向當地原住民致歉;現在的政府，期許從今以後，過去各種不正義，未來絕不再發生。過去的問題不會馬上解決，對原住民而言，總理的道歉依然是歷史上重要的時刻。了解歷史，不是為了延續憤怒，而是學習理解與尊重。現在還有許多人在找尋自己的身世，儘管有些人已經找不回自己的家人，他們也致力於原住民族群的教育與權益。守護世世代代的原住民子女。
Pnyahan pnataas
[smmalu patas | ida npatas sspgan ka smmalu patas]- 被偷走的一代，原住民族語E樂園由財團法人原住民族語言研究發展基金會 製作