Knkla kndsan kntmaan Truku sbiyaw

Knkla kndsan kntmaan Truku sbiyaw （傳統宗教）

Kntmaan Truku sbiyaw o quri utux rudan ka pusu na, kana samat nil ala nngalan uqun o hiya mngay na kana, pusu bi kndsan Truku ka gaya utux rudan, ini tduwa mnkala nii ka kndsan ta, murug saw nii mgkala biyax ida nikiya nii murug ta lnglungan utux. Kika qrasaun utux ni pbliqun utux uri. Kiya ka kiya ni tbrinah utux do meangal ta pnsahug mqrqil, duri ni nasi mgay ssruwa utux ka dnuuy o srwaun ta na ka utux. ga spatas patas Nihung ka utux Truku o niqan utux malu, utux naqih ni bgihur utux, Muda ana manu smapuh smiyan o mquri utux rudan ka pusu na, niqan seejiq ka rmngaw“kmlawa seejiq o malu utux, pgqraqil seejiq o naqih utux.”niqan seejiq rmngaw duri, “mhuqil ka malu nuda seejiq o maamalu utux, mhuqil ka naqih muda seejiq o maanaqih utux.mhuqil ka malu seejiq o maamalu utux,mhuqil ka naqih seejiq o maanaqih utux”. Kari Truku ka utux ga niqan “utux rudan”, “utux naqih”, “bgihur utux”, “utux sasaw”, “utux tmninun”, “utux baga”, “malu utux” ni “utux”.

Ga spatas patas Nihung ga Truku mkBaraw ni Truku mkSiyaw  ka utux ga niqan malu utux, naqih utux ni bgihur utux. Snhiyun bi Truku ka ana manu mgqraqil ni mnarux o naqih nuda ni smeeliq gaya rudan sbiyaw, manu saw kiya do asi ka musa miying msapuh miyah smiling utux rudan sduuy dha daran snalu rqling djima rdrdun dha baga, ni qmita dowriq ni rmngaw, smiling utux rudan ima ka pgqraqil ni pknarux nii, rmngaw hangan rudan kiya do nasi seedal ka daran ga rudan kiya ka pknarux ni pgqraqil nii. Nasi ini seedal ga aji rudan kiya ka pgqraqil ni pknarux.

Msapuh o kmgaaw hari kuyuh kana, msapuh nii o ida bi pnaah laqi sapah msapuh ni ina sapah msapuh, saw dhiya nii ga asi ka qmlahang bi nuda dha , ini tduwa muda mkala kari ni ini lnglung ana manu naqih lnglungan, muru lnglungan utux rudan ni spruun bi seejiq uri. Niqan kingal duri ka mhuni ksun,dhiya nii o “utux naqih” sunTruku rudan sbiyaw, dhiya nii o niqan biyax dha pknarux seejiq, rmuba seejoq ni phuqil seejiq. Brax nii o pnaah kingal qbhni tmbgan dha, “qbhni utux” sun dha.

Seejiq ka qmita qbhni utux nii ga ida emphuqil kika. Manu saw kiya seejiq alang o riqu dha balay rwaqun dha paah ska alang.

Nasi qmita seejiq bi laqi kuyuh ni rmngaw sneuhir kari, dhuq sapah ka laqi kuyuh nii do asi knarux da.

Nasi strung ta mhuni ka elug,asi ka biqan ta cicih, ini su biqi do rbaun sun a ni ida mha niqan aji malu strngun su.

Wada mhuqil rmbaan na ka seejiq ida dha siyukun ka sapah mhuni ni laqi na o aji mha malu niqun dha alang uri.

pnyahan kari

資料來源: 佐山融吉 臨時台灣舊慣調查會後篇 1917.3.30

口述太魯閣族耆老Yudaw Pisaw, Iyang Taying 2003